(AGO) – Khi lúa ruộng trên bắt đầu chín, mùa mưa kết thúc và thời tiết cũng chuyển dần sang mùa khô. Đây là thời điểm lấy nước thốt nốt và vào mùa nấu đường ở Bảy Núi. Bấy giờ, người làm nghề lo sắm sửa cây tre làm đài leo, keo nhựa đựng nước, dự trữ trấu và lá cây rừng, lau chùi nồi thau, kiểm tra lò đốt… sẵn sàng cho mùa làm ăn mới.
Toàn vùng Bảy Núi ước khoảng 65.000 cây thốt nốt và cho khoảng 5.500 tấn – 6.000 tấn đường mỗi năm. Theo các vị cao niên, sản lượng hàng năm tăng lên từ 10% đến 15% do cây tuổi thọ càng cao, cho trữ lượng nước nhiều và tỉ lệ đường nấu được cũng nhiều hơn. “Người sống với nghề đều là đồng bào dân tộc thiểu số Khmer, sản phẩm làm ra rất an toàn và mang hương vị đậm đà dân dã, nên rất hấp dẫn du khách” – ông Chau Pha Ry (xã Vĩnh Trung, Tịnh Biên) cho hay. Sản phẩm đường thốt nốt có 2 loại, chủ yếu là đường thô và đường tán tròn.
Tháng 11 âm lịch, mùa nấu đường thốt nốt bắt đầu khởi động, một lò nấu được 10kg – 15kg đường thô/ ngày, giá bán tại chỗ dao động 15.000đ – 18.000đ/kg; sản lượng tăng gấp đôi, ba lần vào cao điểm mùa khô và bước sang đầu tháng giêng, tháng 2 tới. Anh Kim Seng (xã Châu Lăng, Tri Tôn) kể, nếu một hộ thuê 15 cây – 20 cây thốt nốt, có khả năng được trên 20kg đường, trừ chi phí vật liệu còn lời trên 250.000đ/ngày. “Thời vụ khai thác nước và nấu đường thốt nốt kéo dài từ 6 đến 7 tháng, cao điểm nhất là vào dịp Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam”- anh Kim Seng cho biết.
Năm 2016, An Giang đã đón hơn 6,3 triệu người hành hương và du khách, phần lớn là hành hương và thưởng ngoạn ở khu du lịch núi Sam (TP.Châu Đốc), núi Cấm, núi Két, núi Trà Sư… (Tịnh Biên) và đồi Tứk Dụp, nhà mồ Ba Chúc, núi Cô Tô… (Tri Tôn). Vậy là, tán đường đặc sản thốt nốt Bảy Núi được dịp giới thiệu tại các khu du lịch, điểm vui chơi, giải trí quanh vùng Bảy Núi. Bà Nguyễn Thị Bảo Trân, Phó Chủ tịch UBND huyện Tịnh Biên, nhận xét: “Mẫu mã ngày càng đa dạng và bắt mắt hơn, tạo ấn tượng với mọi người; vừa thưởng thức, vừa làm quà biếu, nhất là đối với người Việt về quê đón Tết, vui xuân”.
Hội Nông dân các xã, thị trấn miền núi cho biết, việc khai thác nước và nấu đường thốt nốt không còn đơn thuần là nghề truyền thống phải duy trì và tạo công ăn việc làm cho đồng bào Khmer, mà còn được xác định là đặc sản độc đáo và sản phẩm thế mạnh vùng Bảy Núi. “Bây giờ, xu hướng nhắm tới chất lượng và thương hiệu. Đồng thời, khai thác thêm nhiều sản phẩm khác từ nước uống tươi, trái thốt nốt ăn liền” – ông Vương Long Hùng, Trưởng phòng Kinh tế – Hạ tầng huyện Tịnh Biên, cho biết. Bắt được “dòng chảy” của làng nghề truyền thống độc đáo này, Sở Khoa học – Công nghệ An Giang tổ chức tập huấn, chuyển giao phương pháp khai thác nước và chế biến đường thốt nốt theo kỹ thuật mới tại Tri Tôn và Tịnh Biên. Hội Nông dân và Sở Lao động – Thương binh – Xã hội tỉnh cũng đã triển khai dự án tương tự tại các xã An Phú, Nhơn Hưng (Tịnh Biên) và Núi Tô, Châu Lăng (Tri Tôn). Hơn 100 nông dân Khmer vừa được tập huấn kỹ thuật khai thác nước, chế biến và sản xuất đường thốt nốt; đảm bảo theo tiêu chuẩn an toàn và vệ sinh thực phẩm. Đồng thời, thành lập 4 tổ hợp tác sản xuất để hỗ trợ vốn và hướng dẫn cách thức làm ăn niên vụ 2016-2017. Đây là bước đột phá mới, giúp nghề truyền thống hoạt động ổn định, sản phẩm đặc sản vươn xa, vừa giải quyết việc làm cho người lao động và tăng thêm thu nhập cho đồng bào Khmer vùng Bảy Núi.
Ông Châu Văn Ly, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh An Giang, kỳ vọng: “Qua thực hiện dự án, khả năng tiếp tục mang lại hiệu quả nhiều mặt, giúp đồng bào Khmer giảm nghèo bền vững và vươn lên khá giả”. Bởi, những năm trước, Trương ương Hội Nông dân, Chương trình Khuyến công quốc gia, Chương trình Dân tộc tỉnh An Giang… cũng triển khai tại các xã, thị trấn có đông đồng bào Khmer vùng Bảy Núi. Nhờ vậy, nhiều cơ sở thu gom đường thô tại 2 huyện Tri Tôn và Tịnh Biên có dịp chế biến thành đường tán, đóng gói, hình thành nhãn hiệu hàng hóa bắt mắt du khách và người tiêu dùng gần xa.
Bài, ảnh: NGUYỄN THANH – TRỌNG ÂN
Theo http://www.baoangiang.com.vn/
